Afgelopen jaren is het aantal drugsdumpingen in Nederland sterk toegenomen. Soms vinden deze dumpingen plaats op het terrein van particuliere grondeigenaren. De kosten voor het verwijderen van het drugsafval en het saneren van de grond kunnen in sommige gevallen oplopen tot enkele tienduizenden euro’s. Pro Facto heeft in opdracht van het Bestuurlijk Omgevingsberaad (BOB) onderzocht hoe kan worden voorkomen dat particulieren voor deze kosten opdraaien.
Uit het onderzoek blijkt dat er momenteel geen verzekering bestaat waaruit de kosten kunnen worden vergoed en dat het onwaarschijnlijk is dat verzekeraars op de korte termijn een passende verzekering gaan aanbieden. Verzekeraars geven aan dat ze weinig signalen vanuit de maatschappij ontvangen dat er behoefte is aan een dergelijk product. De verwachting is dat de groep mensen voor wie een verzekering interessant zou kunnen zijn te klein is om het tegen een redelijke premie aan te kunnen bieden.
Van de andere onderzochte mogelijkheden voor het dekken van de kosten komen er twee als meest passend en haalbaar naar voren. De eerste mogelijkheid is het instellen van een nationaal schadefonds, waaruit getroffen particulieren een vergoeding zouden kunnen aanvragen. Een dergelijk schadefonds zou kunnen worden gevuld met bijdragen van de betrokken (nationale, regionale en lokale) overheden. Andere opties voor het vullen van een schadefonds, zoals met het afgepakte geld van criminelen, stuiten op grote juridische en politieke bezwaren.
De tweede mogelijkheid is dat lokale en regionale overheden binnen het risicogebied een coöperatief fonds oprichten. Op die manier zouden zij de risico’s kunnen spreiden en de kosten gezamenlijk kunnen afdekken. Het is denkbaar dat uit een dergelijk fonds ook de kosten voor het opruimen van drugsafval zouden kunnen worden vergoed die nu door gemeenten worden gedragen. Een coöperatief fonds zou, door kennisuitwisseling en gezamenlijke inkoop, mogelijk ook kunnen leiden tot een beperking van de kosten.
Hoewel het initiatief tot het oprichten van een coöperatief fonds uit zou kunnen gaan van lokale en regionale overheden, zouden verschillende betrokken ministeries op nationaal niveau een bijdrage kunnen doen aan de middelen van dit samenwerkingsverband. Op die manier kunnen de kosten worden verdeeld over het lokale, regionale en nationale niveau.
Welke oplossing ook wordt gekozen, iedereen lijkt het erover eens dat het opruimen van drugsafval een maatschappelijke verantwoordelijkheid is en dat particuliere grondeigenaren niet met de kosten zouden moeten blijven zitten.
Klik hier om het eindrapport te downloaden.